ام آر سی پی چیست؟ (MRCP)

MRCP چیست؟

کلانژیوگرافی تشدید مغناطیسی نیز یک روش غیر تهاجمی ارزان و ایمن و سریع بوده که با استفاده از سکانس های مخصوص و  Heavily T2W  وبدون نیاز به هیچ گونه تزریقی ، درخت بیلیاری و مجرای پانکراتیک را به تصویر می کشد، این روش در مقایسه با روش ERCP سریع و بیمار ایمن بوده و تصاویر ایمن بوده و تصاویر تشخیصی بهتری ارائه می دهد.

ERCP چیست؟

ERCP یک روش تشخیصی درمانی بوده و توسط پزشک متخصص گوارش و کبد تحت گاید فلوروسکوپی انجام می شود. این روش یک روش تهاجمی بوده و نیاز به وارد کردن آندوسکوپ به دوازدهه و پیدا کردن اسفنکتر مجرای صفراوی و تزریق ماده کنتراست به داخل مجرا می باشد. تصویربرداری بعد از تزریق ماده کنتراست به داخل مجرای صفراوی به وسیله اشعه X و فقط در یک جهت انجام می شود و همچنین به علت نیاز به ورود آندوسکوپ به دوازدهه بیمار و مشکل بودن تحمل این روش برای بیماران ، انجام این روش تحت تزریق داروی بیهوشی و تحت نظر پزشک بیهوشی انجام می شود.

مقایسه معایب و مزایای MRCP با ERCP :

1. با توجه به توضیحات بالا ، انجام این روش نیاز به مهارت بالای انجام دهنده کار یعنی پزشک متخصص گوارش و کبد دارد. در حالیکه MRCP به راحتی توسط کارشناسان رادیولوژی انجام می شود.
2. وارد کردن آندوسکوپ و پیدا کردن مجاری صفراوی باید با دقت خیلی زیادی انجام شود ، چرا که ممکن است باعث پارگی دوازدهه و خونریزی و …. شود.
3. MRCP در مقایسه با ERCP نیاز به ماده کنتراست مضر و اشعه X ندارد و کنتراست تصاویر آن توسط سکانس های مخصوص MRI حاصل می گردد.
4. با توجه به اینکه ERCP در یک جهت انجام می شود روی هم افتادن تصاویر ساختارهای آناتومیکی باعث عدم دیده شدن قسمت های مختلف آن می شود، در حالیکه MRCP در جهات مختلف با راحتی قابل انجام است.
5. ERCP در10% – 5% موارد روش ناموفقی می باشد و در حدود 20% – 5% موارد غیر قابل انجام می باشد در حالیکه موارد غیر قابل انجام MRCP زیر 5% می باشد.
6. میزان عوارض بعد از ERCP حدود 8% – 5% می باشد و میزان مرگ و میر بعد از آن حدود 1.5 % می باشد ، در حالیکه میزان عوارض مرگ و میر بعد از MRCP در حد بسیار پایین و نزدیک صفر می باشد.
7. با توجه به اینکه ERCP فقط ناحیه دیستال تنگی را نشان می دهد ،بنابراین در نشان دادن تنگی های شدید و بررسی بعد از عمل جراحی مناسب نمی باشد . در حالیکه MRCP ناحیه قبل و بعد از تنگی را به خوبی نشان می دهد بنابراین تنگی های شدید در روش MRCP بهتر بررسی می شوند.
8. MRCP فقط یک روش تشخیصی بوده در حالیکه ERCP می تواند در حین انجام آزمون جنبه درمانی اورژانسی نیز داشته باشد.
9. MRCP در نشان دادن درناژ صفراوی و همچنین در نشان دادن گستردگی مجرای سیستیک ضعیف است.
10. MRCP رزولشن فضایی کمتری دارد و همچنین در نشان دادن مجرای غیر دیلاته محیطی ضعیف عمل می کند.
11. شکلات محیط MRI نیز از عدم مزایا محسوب می شود از جمله اینکه بعضی از بیماران از جمله بیمارانی که ضربان ساز قلبی یا پروتز فرومگنتیک دارند و یا بیمارانی که از محیط بسته می ترسند قابل انجام نیست.

اندیکاسیون های کلینیکی MRCP:

• یکی از اندیکاسیون های MRCP بررسی بیمارانی است که بنا به دلایل مختلف نمی توانند ERCP انجام دهند ویا ERCP ناموفق داشته اند، مانند بیمارانی که عمل جراحی شکمی انجام داده اند.
• بیمارانی که بیماری آنها در حدی نیست که ریسک ERCP را بپذیرند.
• بیمارانی که آنزیم های کبدی و یا بیلی روبین آنها بیش از حد نرمال است.
• بیمارانی که احتمال تنگی در مجاری صفراوی داده می شود.
• بیمارانی که مشکوک به پانکرایتک حاد می باشند.
• جهت کنترل و پیگیری بیماریهای خوش خیم سیستم بیلیاری از جمله کلانژیت اسکلروزه.
• بیمارانی که پیوند کبدی شده اند ، جهت بررسی عملکرد سیستم بیلیاری و بررسی مجاری و میر صفراوی MRCP انجام می دهند.
• در بیمارانی که قرار است کلسیستکتومی شوند جهت بررسی کلدوکو لیتازیس MRCP مورد نیاز است.

آمادگی های آزمون:

قبل از آزمون MRCP  بیمار نیاز به آمادگی شکمی و خالی بودن معده و دوازدهه دارد برای این کار:

• بیمار باید حداقل 3-4 ساعت ناشتا باشد ، این موضوع از 2 جهت حائز اهمیت است ابتدا اینکه خالی بودن معده و دوازدهه باعث می شود کیسه صفرا ترشح غیر ضروری نداشته و در تصاویر MRCP با سیگنال بهتری دیده می شود ، دوم اینکه خالی بودن لوله گوارش باعث عدم تصویرسازی آن روی تصاویر مجاری صفراوی خواهد شد.
• ۴۸ساعت قبل از ازمون غذای چرب مصرف نشود.
• شب قبل از ازمون غذای سبک ترجیحا سیب زمینی اب پز مصرف شود.
• یک کمپوت آناناس همراه بیمار باشد.
• برای هر چه کمتر کردن آرتیفکت های حرکتی می توان از مواد آنتی اسپاسماتیک گلوکان mg 1 بصورت IV و یا از هیوسین بوتیل بروماید mg 40 بصورت IVاستفاده کرد.
• باید توجه شود که بیمار در 24 ساعت گذشته ERCP انجام نداده باشد چرا که ورود ماده کنتراست با ویسکوزیته بالا باعث عدم دیده شدن مجاری صفراوی خواهد شد.